For English, click here.
In eerder artikel schreef ik over geluk. De aanleiding was dat mensen zich afvroegen waarom ik zo vaak blij ben.
Geluk (happiness) is echter slechts tijdelijk. Het heeft vaak te maken met iets wat je bereikt, gekregen of gekocht hebt. Zo ben ik blij met mijn nieuwe sporthorloge, mijn offerte die geaccepteerd is door de klant, of mijn nieuwe Hoka hardloopschoenen. Ik was heel blij toen ik die kreeg maar het gevoel van geluk of blijdschap is nu minder. Er zijn krassen op mijn horloge en mijn hardloopschoenen zijn vies.
In zijn boek De tweede berg, beschrijft David Brooks de vijf niveaus van vreugde. In dit artikel deel ik met je wat Brooks over vreugde zegt en hoe het zich in mijn leven manifesteert.
Vreugde
Brooks legt in de inleiding uit dat geluk persoonlijk is. We vragen vaak aan mensen of ze gelukkig zijn. Vreugde gaat verder dan onszelf. Het is wat je overkomt en niet verwacht. Geluk vervaagt. Vreugde is duurzaam. Zo kan ik ook vreugde ervaren als ik met mijn familie ben terwijl iets niet goed gaat (bijvoorbeeld als ik erachter kom dat de ontbijttafel weer eens niet is opgeruimd).
Brooks verzamelt verhalen en ervaringen over vreugde. Op basis daarvan heeft hij 5 niveaus van vreugde gevonden: fysieke vreugde, collectieve vreugde, emotionele vreugde en morele vreugde.
Fysieke vreugde
Soms ervaar ik vreugde als ik bezig ben met iets. Dan raak in flow omdat ik bepaalde handelingen (ritmisch) blijf herhalen. Dat kan zijn als ik de auto was, aan het hardlopen ben of het buitenverblijf aan het verven ben. De tijd vliegt dan voorbij en ik ervaar voldoening en geluk. Is dat herkenbaar voor jou?
Collectieve vreugde
Brooks noemt dit eigenlijk collectieve uitgelatenheid of de vreugdedans waarbij blije momenten worden gevierd. Eerder deze ochtend zag ik een video van een menigte die aan het dansen was van blijdschap omdat hun voetbalclub was gepromoveerd naar een hogere divisie. Dat is de collectieve uitgelatenheid die je ook ziet tijdens popconcerten of op huwelijksfeesten. Ik hou heel erg van dansen. Met name met mensen die ik liefheb. Eerst ervaar ik fysieke vreugde omdat we samen op hetzelfde ritme dansen maar al snel gaat het over naar een collectieve vreugde omdat de mensen om mij heen ook op een hoger niveau vreugde ervaren. Uiteraard zie ik het ook terug in de Haka, een krachtdans uit Nieuw-Zeeland. Die dans ik vaak en ik zie dan mensen stralen van vreugde als ze de dans kunnen en durven te ervaren.
Brooks beschrijft collectieve vreugde als de kooi van zelfbewustzijn van mensen wegsmelt. Mensen gaan dan volledig op in het moment want de vreugde speelt zich altijd af in het heden.
Emotionele vreugde
Als je net verliefd wordt op iemand, dan ervaar je emotionele vreugde. Het is als je je in elkaar verliest (en het kan ook bij stellen die heel lang samenzijn). Het is een intieme en krachtige vorm van vreugde. Ik ervaar het als ik weer eens één van onze katten op het gras in de zon zie slapen en als ze bij me op schoot komen liggen terwijl ik eet, lees of TV kijk. Ook hier valt de tijd stil en ervaar ik liefde. Deze emotionele vreugde gaat dan ook vaak over naar spirituele vreugde.
Spirituele vreugde
Dit is de vreugde die je overvalt als je bijvoorbeeld in de natuur loopt of een kunstwerk ziet. Het heeft iets mystieks, iets ongrijpbaars maar het vervult je meteen. Toen ik de foto van Wouter Le Duc’s God machine zag, realiseerde ik me ineens dat ik oneindig veel kracht bezit. Ik heb er bijna een half uur naar gekeken toen ik het voor het eerst zag. Op dat moment heb ik het gekocht. Het geeft me heel veel zelfvertrouwen.
Spirituele vreugde ervaar ik ook als ik een inzicht krijg. Dat gebeurt vaak onverwacht en kan tijdens een droom, contemplatie of gewoon overdag plaatsvinden. Het kan een bord zijn met een bericht speciaal voor mij, een ontmoeting of iedere gebeurtenis met een bijzondere betekenis. Brooks heeft het over een bovenaardse vreugde waarbij je je één voelt met de natuur, het universum of God. Ik noem het de hand van God, een waakdroom of gouden wijsheid.
Toen ik student was, speelde ik in een band. Een van de bandleden pleegde zelfmoord. Het was een heel verdrietig moment en we waren in shock. Op de dag van de begrafenis mochten we spelen in de kerk waar de kist stond. Er was verder niemand in de kerk. Terwijl we een vrolijk liedje speelden, scheen plotseling de zon door het glas-in-lood raam op de kist. We voelden allemaal die spirituele vreugde, alsof ons voormalige bandlid ons vertelde dat alles goed was.
Morele vreugde
Het laatste niveau van vreugde is morele vreugde. Ik noem dit liever de vreugde van dienstbaar zijn. Het is de vreugde die je ervaart door dienstbaar te zijn aan anderen of het leven. Het kan op heel veel manieren. Zo kun je vrijwilliger zijn of je onbaatzuchtig ten dienste stellen van anderen. Het gaat erom om van jezelf te geven zonder er iets voor terug te verlangen. Je kunt de deur voor iemand openhouden, of iemand voor laten gaan omdat zij haast hebben. Het mooiste is om iets te doen waar niemand achter kan komen. Dan zijn de random acts of kindness zoals een Caffè sospeso waarbij je anoniem een kop koffie vooruitbetaalt of de diepe vriendelijkheid waar Houston Kraft over schrijft.
Ik voel dan een ultiem gevoel van vreugde, verbinding en voldoening want het is in lijn met mijn purpose: Anderen helpen om hun leven iets beter te maken.
Voor mij is het een uiting van dankbaarheid voor het leven. Ik ontvang zoveel en ik moet iets terugdoen. Anders houdt het (de liefde) op met stromen en stop ik met gloeien of zoals anderen zeggen, blij zijn.
->Leestip: 100 manieren om meer vreugde en geluk te ervaren
Hoe ervaar jij vreugde? Is er nog een zesde niveau van vreugde? Laat me het weten in het commentaarveld hieronder. Andere lezers van dit artikel en ik kijken ernaar uit om van je te lezen!
Dank voor het lezen tot hier & het delen van dit artikel met jouw collega’s, vrienden of familie. En alsjeblieft DEEL dit artikel met je netwerk op Bluesky, Facebook en LinkedIn door op de knoppen hieronder te drukken zodat zij er ook profijt hebben van dit artikel over geluk. Je mag delen van dit blog overnemen als je de bron vermeldt.
Heb je een fout gezien in dit artikel? Laat me het weten! Ik ben je dankbaar!
Bron:
—David Brooks, De tweede Berg
